Spis treści
Karty płatnicze są niezwykle często i chętnie używane przez Polaków do dokonywania wszelkich płatności. Przeważnie wykorzystujemy jedynie najpopularniejsze karty debetowe lub kredytowe i nie mamy w portfelu kilku ich rodzajów, pozostając przy jednej sprawdzonej karcie (najczęściej banku, w którym mamy rachunek). Bardzo często jednak posiadanie kilku rodzajów kart płatniczych jest korzystne i może ułatwić nam finansowe funkcjonowanie w dzisiejszym świecie, szczególnie jeśli poznamy dobrze ich funkcjonowanie. W tym tekście przedstawiam 4 rodzaje kart płatniczych, które możemy używać i odpowiadam na pytania czym są, na, jakiej dokładniej zasadzie funkcjonują i jakie mają korzyści dla użytkownika.
Karta debetowa czyli podstawowa karta płatnicza
Karta debetowa jest podstawową kartą płatniczą w szerokiej gamie różnych rodzajów kart. Jest ona wydawana do konta bankowego już niemalże automatycznie przez wszystkie banki i jest przeważnie darmowa ( czasem uwarunkowane jest to spełnieniem dodatkowych warunków, np. realizacją operacji na daną kwotę w miesiącu). Karta debetowa posiada tradycyjną plastikową formę oraz płaski nadruk danych, którymi są imię i nazwisko posiadacza, data ważności karty, kod cvv i numer karty. Sama karta debetowa pozwala wypłacać pieniądze bezpośrednio z naszego konta bankowego w takiej ilości, w jakiej posiadamy środki na rachunku. Przy jej pomocy niemożliwe jest zadłużanie się. Dzięki karcie debetowej możemy płacić we wszystkich miejscach stacjonarnych, gdzie jest to możliwe oraz w każdym sklepie internetowym. Aby otrzymać kartę debetową nie musimy spełniać też żadnych warunków czy posiadać zdolności kredytowej.
Kart debetowych warto używać przede wszystkim wtedy kiedy zależy nam jedynie na wypłacaniu pieniędzy z bankomatu czy podstawowych płatnościach w świecie realnym i internecie. W takiej sytuacji nie potrzebujemy dodatkowych funkcjonalności, a karta debetowa doskonale rozszerzy podstawową naziemną ofertę banku. Dzięki karcie debetowej nie będziemy musieli również pilnować terminów spłat zadłużenia jak w przypadku kart kredytowych, czy uczyć się trudniejszych metod działania innych rozwiązań tego typu.
Ciekawostka: Dwoma najpopularniejszymi wydawcami kart płatniczych są Visa i MasterCard. Nie są to jedyni wydawcy, a rynku działają również inne mniej znane marki finansowe. Jest to np. również American Express, który jak zdecydowanie popularniejszy za oceanem.
Karta wirtualna czyli wirtualny odpowiednik karty debetowej
Karta wirtualna to jeden z mniej popularnych typów kart płatniczych, ale niezwykle ciekawy. Zyskuje ona na popularności, a coraz więcej osób decyduje się skorzystać z karty wygenerowanej w bankowości elektronicznej. Karta wirtualna nie ma swojej fizycznej formy i jest stworzona w bankowości elektronicznej lub mobilnej ( także w aplikacjach fintechów jak Revolut). Jest ona również wydawana przez Visa lub MasterCard, oraz posiada swój numer czy kod bezpieczeństwa cvv i datę ważności. Posiada również swój indywidualny rachunek, na który możemy przesunąć pieniądze z naszego podstawowego konta bankowego, a służy ona do dokonywania płatności internetowych.
Jej zadaniem jest bezpieczne płacenie w sklepach internetowych i na stronach w sieci, aby w ten sposób chronić dane naszej podstawowej karty debetowej lub kredytowej. W razie gdy w internecie dojdzie do wycieku danych lub kradzieży danych naszej karty, stracimy jedynie małą część pieniędzy, którą przesuniemy na kartę wirtualną lub nie stracimy w ogóle żadnych oszczędności. Jeśli zatem płacimy w internecie, to zdecydowanie warto posiadać taką kartę i dokonywać płatności właśnie nią, aniżeli podawać dane naszej podstawowej karty kredytowej lub debetowej.
Karty wirtualne dostępne są w wersji wielorazowej oraz jednorazowej, gdzie po każdej transakcji dane karty automatycznie się zmieniają. Korzystając z tej funkcji, praktycznie uniemożliwiamy kradzież pieniędzy, gdyż karta traci ważność chwilę po dokonaniu transakcji, a przestępcy nie mają czasu wykorzystać jej danych. Kartami wirtualnymi – szczególnie jednorazowymi warto płacić na stronach o których niewiele wiemy, o niewiadomym pochodzeniu lub podwyższonego ryzyka kiedy chcemy dokonać transakcji po raz pierwszy.
Karty kredytowe czyli elastyczne limity kredytowe
Karta kredytowa to połączenie karty debetowej, która umożliwia płacenie bezgotówkowe, a także limitu kredytowego. Sama karta kredytowa jest przyznawana wraz z limitem kredytowym o konkretnej wysokości ( w zależności od dochodów klienta i zdolności kredytowej). To właśnie z tego limitu, wypłacamy pieniądze i korzystamy z nich np. płacąc za rachunki w sklepie, w internecie, czy wypłacając gotówkę z bankomatu. Następnie zwracamy pożyczone pieniądze od banku na kartę, uzupełniając ją, a dokładniej wpłacamy środki na rachunek karty i odnawiamy nasz limit.
Sama karta kredytowa jest to zatem produktem kredytowym i aby ją otrzymać, należy posiadać zdolność kredytową, dobrą historię kredytową oraz złożyć wniosek w banku. Karty kredytowe posiadają wypukły druk informacji i są przydzielane indywidualnie w zależności od naszych zdolności kredytowych.
Karta kredytowa jest zatem elastycznym limitem kredytowym, który możemy obsługiwać samodzielnie. Gdy już ją posiadamy, możemy skorzystać z limitu, jaki przyznał nam bank, a limit może sięgać od kilkuset złotych do kilkudziesięciu tysięcy. Co ważne karta kredytowa to zadłużenie. Jeśli decydujemy się z niego korzystać to dane o karcie będą widoczne w BIK i będą wpływały na naszą historię kredytową.
Gdy w odpowiedni sposób będziemy korzystać z karty kredytowej, to może ona się okazać ciekawym rozwiązaniem. Pozwala bowiem na skorzystanie z tak zwanego okresu bezodsetkowego, który wynosić może 54 dni, nawet do 2 miesięcy. Na czas ten składa się miesięczny okres rozliczeniowy i ok. miesięczny okres na zwrot pieniędzy jaki mamy po wygenerowaniu wyciągu za dany miesiąc. Jeśli zatem dokonamy zakupu z karty na początku okresu rozliczeniowego, będziemy mieli prawie 2 miesiące na uzupełnienie karty/spłatę zadłużenia lub ok. miesiąc czasu jeśli zrobimy to pod koniec okresu rozliczeniowego.
W tym czasie, jeśli jest to płatność kartą w sklepie lub internecie nie płacimy za pożyczenie pieniędzy od banku. Jeśli nie zwrócimy ich do tego momentu, rozpocznie się naliczanie odsetek od wykorzystanej sumy. Jest to oprocentowanie, które wyniesie obecnie około 7 % w skali roku.
Dużym zagrożeniem jest brak odpowiedniej wiedzy i złe korzystanie z karty. W momencie gdy np. wypłacamy w bankomacie środki z karty to nie możemy korzystać z okresu bezodsetkowego. Od razu naliczane są nam odsetki z tytułu zadłużenia. Wtedy całość wydaje się już nie mieć zbytnio sensu, ba według mnie takie działanie zazwyczaj prowadzi do dużych problemów finansowych, podobnie jak zadłużanie się w chwilówkach. Dlatego korzystanie z kart kredytowych ma sens, o ile wiemy jak to działa i korzystamy w odpowiedni sposób!
Ps. Polecam Ci dobrą kartę kredytową z bonusem aż 500 zł za wyrobienie, szczegóły znajdziesz tutaj.
Karty przedpłacone Prepaid
Ciekawym i najmniej popularnym typem kart płatniczych są karty przedpłacone prepaid. Są to karty, które możemy kupić niezależnie i które działają na zasadzie doładowania przez klienta. Są one odrębnym produktem finansowym, a więc nie musimy posiadać rachunku osobistego w danym banku. Karty przedpłacone kosztują ok. kilkunastu, kilkudziesięciu złotych, oferowane są obecnie przez kilka banków, najczęściej z przeznaczeniem dla dzieci, tak aby rodzice mogli przelewać tam nieduże kwoty i kontrolować jednocześnie wydatki (kieszonkowe). Nic nie stoi na przeszkodzie, aby z karty korzystać mógł dorosły 🙂 Kiedyś karty były popularne choćby jako możliwość ominięcia komornika – gdy ktoś miał zajęte konto, działo się tak dlatego, że rachunek karty był kontem technicznym banku, a nie właściciela karty, więc de facto nie do zablokowania. Niestety prowadziło to także do wykorzystywania kart przez internetowych naciągaczy, co spowodowało, że karty trzeba przynajmniej rejestrować na swoje nazwisko.
Z kart tego typu możemy korzystać jak z kart płatniczych, wypłacając środki w bankomatach, lub dokonując transakcji w sklepach i internecie. Doładowuje się ją na rachunek techniczny karty przelewem, lub w oddziale banku. Sama karta płatnicza przypomina tą debetową i możemy z niej korzystać do wysokości salda na rachunku. Oczywiście najczęściej koszty związane z jej obsługą są wyższe niż w przypadku zwykłej karty debetowej i konta, więc wydaje się to dość średnio opłacalne na codzień, ale z pewnością może się przydać właśnie np. do przekazywania dziecku środków na kieszonkowe, lub na wyjeździe, ewentualnie do przesyłania diet kierowcom, lub gdy chcemy jakoś oddzielić część środków od pozostałych naszych rachunków, by zachować nad nimi jakaś kontrolę. Zapomniałbym o jeszcze jednym sposobie użytkowania – te karty często służą w większych firmach do przekazywania premii, dodatków świątecznych itp. dla pracowników. Faktycznie w tym zakresie mają one więc zastosowanie.
Podsumowanie
Podsumowując, mamy na rynku obecnie sporo kart różnego rodzaju. Najpopularniejsze są i pozostaną te zwykłe karty debetowe, ponieważ wydają się po prostu najlepsze, najprostsze, ale są też najbezpieczniejsze. Karty kredytowe są ciekawym rozwiązaniem, ale większość ludzi, którzy po nie sięgają szukają dodatkowej gotówki – zamiast pożyczki. Ale to zły kierunek i korzystanie w ten sposób to duży problem. Dla rozsądnych konsumentów może to być całkiem dobry produkt, pozwalający zarządzać nieco inaczej budżetem i korzystać z okresu bezodsetkowego. Karty wirtualne są dobrym rozwiązaniem, jeśli robisz często zakupy w sklepach internetowych, także tych zagranicznych – jeśli masz je bezpłatnie, to jak najbardziej warto. Karty prepaid są dość niszowe, więc na codzień raczej ciężko z nich korzystać.
Rynek jednak nie próżnuje, i karta płatnicza, produkt tak powszechny może w sumie całkiem niedługo być całkowicie wyparty przez płatności telefonem, zegarkiem, a być może za więcej lat np. okiem? Kto wie 🙂
