Spis treści
Oszustwa i kradzieże tożsamości stają się coraz powszechniejsze, ochrona naszych danych osobowych nabiera naprawdę sporego znaczenia. Tym bardziej, że do tej pory wielu z nas traktowało te sprawy tochę po macoszemu. Jednym z rozwiązań prawnych, które skutecznie zabezpiecza nasze informacje identyfikacyjne, jest możliwość zastrzeżenia numeru PESEL. Ta procedura, będąca odpowiedzią na rosnące zagrożenia cyberprzestępczością, ma na celu uniemożliwienie wykorzystania naszych danych przez osoby nieuprawnione, zwykłych oszustów działających w sieci i i nie tylko, szczególnie w kontekście finansowym.
Czym jest zastrzeżenie numeru PESEL?
Numer PESEL (Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności) to unikalny identyfikator, który przypisany jest każdej osobie mieszkającej lub przebywającej na terytorium Polski. Zawiera on szereg informacji o jego posiadaczu, takich jak data urodzenia, płeć, a nawet miejsce zamieszkania. Dla wielu instytucji, numer PESEL w połączeniu z imieniem i nazwiskiem staje się wystarczającą daną do przeprowadzenia ważnych operacji finansowych, transakcji prawnych czy decyzji administracyjnych.
Zastrzeżenie numeru PESEL polega na wpisaniu go do specjalnego rejestru, co skutkuje jego „zamrożeniem”. Oznacza to, że żadna instytucja finansowa, notariusz czy operator telekomunikacyjny nie będzie mógł wykorzystać tego numeru bez zgody jego właściciela. Dzięki temu zabiegowi, nasze dane osobowe są chronione przed wykorzystaniem przez oszustów, którzy mogliby na przykład zaciągnąć kredyt na nasze nazwisko.
Chcesz się pozbyć chwilówek?
Skorzystaj z naszej bezpłatnej analizy Twojej sytuacji, a potem ustalimy dalsze kroki. Na podstawie Twojego BIK-u i zdolności określimy najlepsze rozwiązanie. Będziesz mógł spłacić chwilówki i odzyskać spokój
Jak zastrzec swój numer PESEL?
Proces zastrzeżenia numeru PESEL został zaprojektowany z myślą o maksymalnej wygodzie użytkowników. Istnieją trzy główne sposoby, aby tego dokonać:
- Online przez aplikację mObywatel 2.0: Wystarczy uruchomić aplikację, przejść do sekcji „Zastrzeż PESEL” i postępować zgodnie z instrukcjami. Cały proces trwa zaledwie kilka minut.
- Online przez stronę mObywatel.gov.pl: Po zalogowaniu się na stronie, należy wybrać opcję „Zastrzeż PESEL” i potwierdzić swoje żądanie.
- W urzędzie gminy: W tym przypadku niezbędne będzie przedstawienie dokumentu tożsamości (dowodu osobistego, paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość i obywatelstwo) oraz złożenie wniosku o zastrzeżenie numeru PESEL.
Warto podkreślić, że zastrzeżenie numeru PESEL jest całkowicie bezpłatne i dostępne dla każdej pełnoletniej osoby posiadającej numer PESEL, w tym również cudzoziemców zarejestrowanych w Polsce.
Poniżej filmik z instrukcją jak zastrzec PESEL w aplikacji mObywatel od Ministerstwa Cyfryzacji :
Korzyści płynące z zastrzeżenia numeru PESEL
Decydując się na zastrzeżenie swojego numeru PESEL, zyskujemy szereg korzyści, które przekładają się na wyższy poziom bezpieczeństwa naszych danych osobowych i finansów. Oto najważniejsze z nich:
Ochrona przed wyłudzeniami i kradzieżą tożsamości
Głównym celem zastrzeżenia numeru PESEL jest uniemożliwienie osobom trzecim zaciągania zobowiązań finansowych w naszym imieniu. Jeśli ktoś spróbuje wziąć kredyt, pożyczkę lub otworzyć rachunek bankowy, wykorzystując zastrzeżony numer PESEL, instytucja finansowa natychmiast zablokuje taką transakcję, rozpoznając potencjalne oszustwo. A żeby paść ofiarną naciągaczy nie trzeba obecnie wiele, wystarczy, ze ktoś uzyska część naszych danych osobowych może wtedy spróbować założyć na nas konto, skopiować kartę sim, uzyskać chwilówkę ( bo to łatwiej niż z kredytem).
Zabezpieczenie przed nieautoryzowanymi działaniami prawnymi
Zastrzeżony numer PESEL chroni nas również przed nieautoryzowanymi transakcjami prawnymi, takimi jak sprzedaż lub obciążenie nieruchomości. Zgodnie z przepisami, notariusz ma obowiązek odmówić przeprowadzenia takich czynności, jeśli numer PESEL strony jest zastrzeżony.
Uniemożliwienie wyrobienia duplikatu karty SIM
Operatorzy telekomunikacyjni również zobligowani są do weryfikacji statusu numeru PESEL przy wyrabianiu duplikatu karty SIM lub jej wirtualnego odpowiednika (eSIM). Dzięki temu, oszuści nie będą mogli uzyskać dostępu do naszych danych telekomunikacyjnych. Nie mogą także zawrzeć żadnej umowy na nasze wykradzione dane.
Przeczytaj też: Sankcja kredytu darmowego – jak odzyskać pieniądze z banku i zmniejszyć raty?
Ograniczenia związane z zastrzeżonym numerem PESEL
Chociaż zastrzeżenie numeru PESEL niesie ze sobą wiele korzyści, należy pamiętać o pewnych ograniczeniach, które się z nim wiążą. Oto najważniejsze z nich:
Utrudniony dostęp do produktów i usług finansowych
Od 1 czerwca 2024 roku, instytucje finansowe będą zobowiązane do weryfikacji statusu numeru PESEL przed udzieleniem kredytu, otwarciu konta bankowego lub udostępnieniu bankowości elektronicznej. Jeśli nasz numer PESEL będzie zastrzeżony, nie będziemy mogli skorzystać z tych usług. Aby to zrobić, będziemy musieli tymczasowo cofnąć zastrzeżenie.
Ograniczenia kwotowe przy wypłatach gotówki
Osoby z zastrzeżonym numerem PESEL będą miały ograniczone możliwości wypłaty gotówki w placówkach bankowych. W ciągu jednego dnia będą mogły wypłacić maksymalnie kwotę równą trzykrotności minimalnego wynagrodzenia. Jeśli chcą podjąć większą kwotę, będą musiały wcześniej tymczasowo cofnąć zastrzeżenie.
Konieczność tymczasowego cofnięcia zastrzeżenia
W przypadku chęci skorzystania z usług finansowych lub dokonania większych wypłat gotówki, będziemy musieli tymczasowo cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL. Warto jednak pamiętać, że cofnięcie to będzie skuteczne dopiero po upływie 12 godzin od jego dokonania.
Jak cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL?
Jeśli z jakichkolwiek powodów zdecydujemy się na cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL, możemy to zrobić na kilka sposobów:
- Online przez aplikację mObywatel 2.0: Wystarczy przejść do sekcji „Cofnij zastrzeżenie PESEL” i postępować zgodnie z instrukcjami.
- Online przez stronę mObywatel.gov.pl: Po zalogowaniu się na stronie, należy wybrać opcję „Cofnij zastrzeżenie PESEL” i potwierdzić swoje żądanie.
- W urzędzie gminy: Podobnie jak w przypadku zastrzeżenia, należy udać się do urzędu gminy, przedstawić dokument tożsamości i złożyć wniosek o cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL.
Warto zauważyć, że istnieje również możliwość tymczasowego cofnięcia zastrzeżenia, gdzie możemy wskazać datę, od której numer PESEL zostanie ponownie zastrzeżony. Dzięki temu nie musimy pamiętać o ręcznym reaktywowaniu ochrony.
Odwołanie zastrzeżenia będzie nam potrzebne szczególnie jeśli planujemy wnioskowanie o kredyt, finansowanie, leasing, zakup mieszkania i inną poważną decyzję finansową. Ale także przy próbie zawarcia umowy na internet, telefon czy raty.
Banki i firmy świadczące różne usługi abonamentowe mogą odmówić nam, kiedy zastrzeżemy swój PESEL. Wtedy one nie mają nas jak zweryfikować i sprawdzić choćby w bazach dłużników, stąd konieczność chwilowego odblokowania przed zawarciem takich umów. Potem do zastrzeżenia PESEL można wrócić.
Czy warto zastrzec PESEL?
Zastrzeżenie numeru PESEL to skuteczne narzędzie ochrony naszych danych osobowych przed wykorzystaniem przez osoby nieuprawnione. Chociaż wiąże się z pewnymi ograniczeniami, stanowi istotny krok w kierunku zwiększenia bezpieczeństwa finansowego i prawnego obywateli. Warto skorzystać z tej możliwości, aby zapobiec potencjalnym oszustwom( np. wzięcie kredytu) i kradzieżom tożsamości, które mogą mieć poważne konsekwencje. Według mnie, kosztuje to mało czasu a już w jakiś sposób daje poczucie bezpieczeństwa, warto skorzystać z takiej możliwości, zamiast potem narzekać.
Pamiętajmy jednak, że zastrzeżenie numeru PESEL nie zwalnia nas z obowiązku zachowania czujności i stosowania innych środków bezpieczeństwa, takich jak korzystanie z zaufanego oprogramowania antywirusowego czy regularnej aktualizacji haseł. Tylko kompleksowe podejście do ochrony danych osobowych może zapewnić nam pełne bezpieczeństwo w dzisiejszym, cyfrowym świecie.