Spis treści
Coraz wyższe stopy procentowe, coraz wyższe raty. Wiele osób jest już na granicy swoich możliwości. Nic dziwnego, niektórym raty urosły już nawet o połowę w porównaniu do tego, co obowiązywało jeszcze jesienią 2021 roku. Co najgorsze nikt nie ukrywa, że nie nastąpił jeszcze koniec procesu podwyższania stóp procentowych, który ma wpłynąć na duża, kilkunastoprocentową ( oficjalną) inflację. Jednak ta nic sobie z tego nie robi, ceny ciągle rosną. Nie ważne tak naprawdę, czy to kolejny etap cyklu gospodarki, czy skutki pandemii, wojny. Dla zwykłych ludzi ma znaczenie to ile płacą za towary i usługi, oraz za kredyty. A tu nie ma lekko. Przecież wynagrodzenia nie rosną tak szybko.
Póki co nie widać co prawda jeszcze fali wyprzedaży nieruchomości wziętych na kredyt, nie widać znacznego zwiększenia ilości wniosków o upadłość konsumencką, ale z pewnością już trudniej o kredyt, a i chętnych na nie nie przybywa jak do tej pory. Każdy jednak musi zastanowić się dwa razy, w czasach gdy kredyty hipoteczne są oprocentowane na poziomie na jakim były kredyty gotówkowe w zeszłym roku. A gotówki? One są jeszcze droższe.
Rządowe wsparcie dla kredytobiorców, czym jest i dla kogo będzie dostępne?
Chcąc zaradzić kolejnej kryzysowej sytuacji ( lub też próbując pokazać, że coś przecież robimy) Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, w której znajduje się specjalny pakiet pomocowy. Będzie to tak zwany rządowe wsparcie dla kredytobiorców. Ma on uchronić osoby, które są zagrożone utratą płynności spowodowaną podwyżkami stóp procentowych, a co za tym idzie rat swoich zobowiązań. Warto przypomnieć, że w ciągu kilku miesięcy Rada Polityki Pieniężnej zafundowała nam podwyżki podstawowej stopy procentowej do ponad 5 %. To miało wpływ na wskaźnik WIBOR, od którego zależy koszt większości umów kredytowych w naszym kraju.
Pakiet pomocowy przygotowany przez Rząd ma stanowić parasol ochronny dla takich klientów. Tutaj pojawia się pierwszy zgrzyt i mój zarzut. Znów na tapecie są klienci, którzy obsługują kredyty hipoteczne. Czy kredyty gotówkowe naprawdę nie mają aż takiego wpływ na budżet domowy? W końcu one także podrożały znacznie ( oprocentowanie z nieco ponad 6,4 % na ponad 10%, już teraz widać kredyty z RRSO ponad 20 %).
Nikt narazie o kredytach gotówkowych nie mówi, mam jednak nadzieję, że to ulegnie zmianie. Na dzień dzisiejszy dotyczyć ma to jednak klientów hipotecznych, dla których podwyżki są najbardziej dotkliwe ( brali kredyty po rekordowo niskich kosztach, a teraz nastąpił szok). Z pomocy skorzystać będą mogły osoby posiadające umowy na kredyt hipoteczny zaciągnięty w rodzimej walucie.
Jakie będą możliwości w ramach rządowego wsparcia dla kredytobiorców?
- Wakacje kredytowe/zawieszenie płatności rat
Dzięki temu rozwiązaniu będziemy mogli zawiesić spłaty rat naszego kredytu na okres 8 miesięcy w w latach 2022 i 2023 – dwa miesiące w 3 i 4 kwartale 2022 roku i raz na kwartał w 2023 roku. Zawieszenie dotyczyć będzie całości raty (kapitał i odsetki) i nie spowoduje to naliczenie dodatkowych odsetek. Podobne rozwiązania oferują w sumie także banki, ale one każą sobie za to niestety dodatkowo płacić ( aneks, koszty, odsetki etc.). Warto więc nad tym mocno się pochylić, ponieważ w skali roku to faktycznie może stanowić dużą ulgę w trudniejszym momencie.
- Nowy wskaźnik zamiast WIBOR
WIBOR staje się powoli kością niezgody między kredytobiorcami ( a raczej kancelariami prawnymi, które szukają kolejnego rynku po frankach i zwrotach prowizji) a bankami. Oczywiście to z powodu wzrostu WIBORU, bo gdyby był rekordowo niski, raczej nikt by nie marudził. Tak czy inaczej Rządzący postanowili z tym także coś zrobić.
Rozwiązaniem ma być zastąpienie WIBOR-u stawką bardziej odpowiadającą realnym kosztom pozyskiwania pieniądza, a jednocześnie bardziej transparentną, przyjazną dla klientów – przede wszystkim niższą. Jaka będzie to stawka? Póki co nie mamy jeszcze szczegółów, nad tym mają pracować ustawodawcy wraz z KNF, jeśli jednak nie uda się „wygenerować” nowego standardu, to najprawdopodobniej będzie to stawka Polonia.
Jak pisze NBP na swojej stronie: ” Stawka Referencyjna POLONIA wyznaczana jest jako średnia (ważona wolumenem poszczególnych transakcji) oprocentowania niezabezpieczonych depozytów międzybankowych zawartych na termin O/N w danym dniu roboczym do godziny 16:30″. W połowie maja 2022 była ona wyznaczona na poniżej 5 %, gdzie stawka referencyjna, która wpływa na WIBOR wynosiła ok 5,25 %.
Niższa stawka procentowa, to niższe koszty dla kredytobiorców, niższe raty.
- Rozszerzenie pomocy z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców
O tym jak działa Fundusz Wsparcia Kredytobiorców pisałem tutaj. W dużym skrócie do tej pory oferował on pomoc, w formie miesięcznych dopłat do rat Twojego zobowiązania, przez okres 3 lat, z karencją w spłacie. Pomoc jest nieoprocentowana, a spłatę rozłożoną na 144 miesiące można było zacząć nawet 2 lata po otrzymaniu ostatniej płatności w ramach wsparcia. Maksymalnie można uzyskać nawet 72 000 zł pomocy, przy czym jeśli spłacamy dobrze nasze „zobowiązanie” tzn. raty związane ze zwrotem, to możemy nawet część z nich umorzyć ( nawet 22 000 zł).
Zmiana w tej kwestii polegać ma na dokapitalizowaniu Funduszu kwotą ok 2 mld złotych ( co ciekawe to banki mają się na to zrzucić), tak aby móc pomóc jeszcze większej ilości osób. Wnioski będzie można także składać online. Aby skorzystać z tej formy pomocy trzeba spełnić pewne warunku ( jeden z nich):
- Utrata pracy – status bezrobotnego ( nie z własnej winy).
- Dochód na osobę poniżej 1552 zł w gospodarstwie wieloosobowym.
- Raty kredytu przekraczają już ponad 50 % dochodu.
Podsumowanie
Generalnie należy się cieszyć, że w tym chaosie rządzący jednak coś tam próbują dla kredytobiorców robić. Czy są to wystarczające narzędzia, które zapobiegną fali upadłości i niewypłacalności? Ciężko powiedzieć. Zawieszenie spłat rat według mnie to dobre rozwiązanie i z niego skorzystają pewnie wszyscy, lub większość. Pamiętać trzeba jednak wtedy, że jak w pandemii w czasie zawieszenia spłat raczej nie dostaniemy nigdzie kolejnego kredytu. Jednak to takie najbardziej sensowne rozwiązanie.
Zmiana WIBOR chyba jest nieuchronna, najważniejsze by była to stawka niższa, nie ustalana wirtualnie, czy w jakiejś wąskiej grupie interesów.
Czekamy na ten moment na wprowadzenie rządowego wsparcia dla kredytobiorców i więcej szczegółów. Najważniejsze elementy mają być wprowadzone od 1 lipca 2022 roku. Zmiana WIBOR możliwa będzie dopiero od 1 stycznia 2023. Mam nadzieję, że w tym czasie ktoś zainteresuje się także klientami z kredytami gotówkowymi i firmowymi, którzy także odczuwają skutki podwyżek.
Ps. Jeśli myślisz teraz o zmianie kredytu ze zmienną stopą na kredyt ze stałym oprocentowaniem – skontaktuj się ze mną, przeanalizujemy Twoją umowę i ustalimy czy jest to dla Ciebie opłacalne.
